Dokumentacja, pomiary fotogrametryczne i prace badawcze cerkwi p.w. ŚŚ. Borysa i Gleba w Grodnie
Program Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w latach 2015 - 2017
Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą
Początki
Cerkiew pod wezwaniem Świętych Borysa i Gleba na Kołoży w Grodnie wzniesiono w XII wieku (pierwsze wzmianki z 1138 roku). Kilkakrotnie remontowana i przebudowywana, między innymi na początku XVI wieku.
Budynek
Cerkiew murowana, wątek ceglano kamienny, sklepienie nawy (nie zachowane) wsparte na ceglanych murach zewnętrznych i wewnętrznych filarach. W strukturze muru osadzone otwarte do wewnątrz naczynia o funkcji akustycznej.
Opis
Na zewnątrz, w murze aplikowane ceramiczne plakiety z barwną glazurą. Wewnętrzne tynki zachowane na około 10% powierzchni istniejących sklepień i ścian (głównie sklepienie sanktuarium i nisze ścienne). Malowidła ścienne zachowane szczątkowo.
XIX - XX wiek
W 1853 roku, w wyniku osunięcia skarpy niemeńskiej, zawaliły się ściana południowa oraz część elewacji wschodniej i zachodniej. Wówczas świątynię wyłączono z kultu. Ruina została zabezpieczona na początku XX wieku. Od 1948 roku budynek pełnił funkcje muzealne. W roku 1991 przywrócono cerkiew pod wezwaniem Świętych Borysa i Gleba do kultu.
W XX wieku
Prace wykonane we wnętrzu świątyni w latach 2015 i 2016 były kolejnymi etapami projektu kompleksowej cyfrowej inwentaryzacji, naukowego opracowania i badań interdyscyplinarnych XII wiecznej cerkwi pod wezwaniem Świętych Borysa i Gleba na Kołoży w Grodnie.
Nisza 2
Nisza 2 ściany N została szczegółowo udokumentowana z uwagi na zachowane ślady oryginalnej polichromii. Fragmenty ścian niszy z zachowaną polichromią zostały sfotografowane w technice fotografii mozaikowej. Zachowane fragmenty tynków zarejestrowane zostały również w podczerwieni.